Tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng Sonasea Vân Đồn Harbor City tại KKT Vân Đồn đang được triển khai đầu tư. Ảnh: Mạnh Trường
Theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Quảng Ninh có 5 KKT, bao gồm 2 KKT ven biển (Vân Đồn, Quảng Yên) và 3 KKT cửa khẩu (Móng Cái, Hoành Mô - Đồng Văn, Bắc Phong Sinh), với tổng diện tích đất quy hoạch 375.171ha, thuộc các địa phương Vân Đồn, Quảng Yên, Uông Bí, Hải Hà, Bình Liêu, Móng Cái.
Để đảm bảo mục tiêu phát triển, đến nay, đã có 3/5 KKT được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch chung xây dựng, gồm KKT Vân Đồn, KKT Cửa khẩu Móng Cái và KKT Cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn. 2 KKT còn lại đang được triển khai lập quy hoạch chung xây dựng. Trên cơ sở quy hoạch chung xây dựng, các KKT cũng đã được tỉnh triển khai đầu tư, lập các quy hoạch phân khu, làm căn cứ thu hút, mời gọi nhà đầu tư.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 xác định, KKT Vân Đồn, KKT Cửa khẩu Móng Cái là 2 mũi đột phá phát triển của tỉnh. Từ đó, 2 KKT này đã được tỉnh áp dụng hưởng các chính sách ưu đãi đầu tư về tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 35/NĐ-CP (ngày 3/4/2017), Điều 15, 16 Nghị định số 218/NĐ-CP (ngày 26/12/2013) của Chính phủ; được Trung ương và tỉnh ưu tiên dành nguồn lực đầu tư phát triển đồng bộ hạ tầng kỹ thuật và xúc tiến đầu tư.
Điển hình như KKT Vân Đồn, sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội và Quy hoạch chung xây dựng, đến nay KKT Vân Đồn đã có 12 quy hoạch phân khu được lập. Trong đó, có 9/12 đồ án quy hoạch phân khu đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt, với tổng diện tích trên 27.000ha, làm căn cứ thu hút đầu tư. Theo đó, các đồ án này đã bám sát định hướng phát triển KKT Vân Đồn trở thành KKT biển đa ngành, đa lĩnh vực, trung tâm công nghiệp giải trí có casino, du lịch biển - đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp. Đồng thời, là cửa ngõ giao thương quốc tế, tạo ra những sản phẩm độc đáo, khác biệt, hiện đại với chất lượng cao, có thương hiệu và khả năng cạnh tranh quốc tế.
KKT Vân Đồn đã huy động nguồn lực ngân sách nhà nước, nguồn lực xã hội đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, giao thông kết nối, tạo ra những giá trị khác biệt, nổi trội. Đến nay, KKT Vân Đồn đã thu hút được 64 dự án đầu tư sử dụng vốn ngoài ngân sách, với tổng nguồn vốn đăng ký đầu tư gần 63.000 tỷ đồng (61 dự án vốn đầu tư trong nước, 3 dự án vốn đầu tư nước ngoài). Chỉ tính từ năm 2020 đến hết năm 2022, KKT Vân Đồn đã thu hút thêm được trên 37.400 tỷ đồng vốn đầu tư ngoài ngân sách, tương đương 146,6% tổng số vốn đã thu hút trong giai đoạn trước.
Có thể thấy, từ một huyện đảo có hạ tầng kỹ thuật, nền kinh tế vào diện thấp kém, đến nay Vân Đồn đã hiện hữu những công trình, dự án giao thông trên bộ, trên biển, hàng không đẳng cấp khu vực và thế giới như: Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái; Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn; Bến cảng cao cấp quốc tế Ao Tiên... Đồng thời, huyện đảo Vân Đồn đang từng bước hình thành nên những khu đô thị, dịch vụ, du lịch nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế như: Tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng Sonasea Vân Đồn Harbor City, Khu du lịch sinh thái cao cấp Vân Hải, Khu đô thị và bến cảng cao cấp Ao Tiên, Tổ hợp du lịch - nghỉ dưỡng và giải trí Crystal Holidays Harbour Vân Đồn, Khu đô thị Phương Đông.
Quy hoạch chung xây dựng KKT Cửa khẩu Móng Cái.
Để tiếp tục phát huy lợi thế của Vân Đồn theo chỉ đạo của Chính phủ, hiện UBND tỉnh đang triển khai thực hiện Đề án "Xây dựng cơ chế, chính sách thí điểm phát triển KKT Vân Đồn". Theo đó, UBND tỉnh đã thành lập tổ công tác triển khai lập đề án; triển khai rà soát, cập nhật thông tin về hiện trạng phát triển KKT Vân Đồn để cập nhật vào nội dung đề án; kết nối với các nhóm chuyên gia và học hỏi kinh nghiệm phát triển của một số địa phương để xây dựng dự thảo đề cương. Trên cơ sở đề cương đề án, đã 2 lần thực hiện lấy ý kiến các sở, ngành tham gia vào các cơ chế chính sách đặc thù về: Nhóm cơ chế chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư; nhóm cơ chế chính sách về thẩm quyền và thủ tục hành chính; nhóm cơ chế chính sách về mô hình tổ chức, bộ máy. Dự kiến đề án sẽ hoàn thiện và trình Chính phủ trong năm 2023.
Đối với KKT Cửa khẩu Móng Cái, với phương châm quy hoạch đi trước mở đường hoạch định đường lối, nền tảng để phát triển, trên cơ sở điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Cửa khẩu Móng Cái đến năm 2040, TP Móng Cái đang tích cực cụ thể hóa quy hoạch chung, các quy hoạch phân khu chức năng của KKT cửa khẩu Móng Cái, các quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị. Đến nay, đã có 4/9 quy hoạch phân khu chức năng được tỉnh phê duyệt, 5 phân khu chức năng còn lại đang được địa phương hoàn thiện.
Các dự án đầu tư vào KKT cửa khẩu Móng Cái được áp dụng cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi cao nhất mà Nhà nước ban hành về đầu tư nước ngoài, đầu tư trong nước, đầu tư cho KCN, khu chế xuất, KKT cửa khẩu. Các chính sách hỗ trợ về thuế, sử dụng đất, GPMB và các hỗ trợ khác khi doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn được thành phố quan tâm đặc biệt.
Thành phố đã hoàn thành và đang triển khai nhiều dự án giao thông, cảng biển, hạ tầng động lực, như: Đường ven biển liên kết KKT Vân Đồn với KKT Cửa khẩu Móng Cái, đoạn từ cầu Voi đến tỉnh lộ 335; bến cảng tổng hợp Vạn Ninh; đường kết nối từ cao tốc Vân Đồn - Móng Cái đến cảng Vạn Ninh; đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật dịch vụ - thương mại Trạm kiểm soát liên ngành cầu Bắc Luân II, gắn với khu dịch vụ, thương mại tại phường Hải Hoà...
Hạ tầng giao thông tại KKT ven biển Quảng Yên được đầu tư đồng bộ, kết nối thuận lợi với các vùng trọng điểm của tỉnh. (Trong ảnh: Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chạy qua địa bàn KKT ven biển Quảng Yên). Ảnh: Đỗ Phương
Còn tại KKT ven biển Quảng Yên cũng nhờ những chính sách ưu đãi, hấp dẫn, vị trí chiến lược gần các cảng biển, đường cao tốc và đường hàng không, nơi đây đã trở thành “địa chỉ đỏ” đối với các nhà đầu tư. Đến nay đã có hơn 30 dự án đầu tư thứ cấp, với tổng vốn đầu tư FDI hơn 1,5 tỷ USD. Tại Hội nghị phát triển dịch vụ logistics tỉnh Quảng Ninh hồi đầu tháng 3, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, với định hướng phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao của Quảng Ninh, KKT ven biển Quảng Yên có lợi thế rất lớn bởi nằm sát với tuyến đường cao tốc Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái, kết nối với Trung Quốc và các nước Đông Bắc Á, sát với Hải Phòng, tăng sự liên kết với cảng quốc tế Lạch Huyện. Bởi vậy khu kinh tế này thực sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư cả trước mắt và lâu dài.
Cùng với KKT Vân Đồn, KKT cửa khẩu Móng Cái, KKT ven biển Quảng Yên, các KKT còn lại của tỉnh cũng đã thu hút được lượng lớn các nhà đầu tư đến tìm hiểu nghiên cứu, triển khai đầu tư, với những dự án trọng điểm, hướng đến phát triển trở thành vùng động lực cho sự phát triển của tỉnh.